Nietypowe części warzyw i owoców, które można użytkować

Przyjęło się, że np z marchewki i pasternaku do jedzenia nadaje się tylko korzeń. Rzepak to roślina tylko na olej. Z jabłoni jemy tylko owoc. Tradycyjna forma użytkowania warzyw i owoców to często marnotrawienie dostępnego pożywienia. Szkoda. Spróbujmy dla odmiany zastosować w kuchni inne niż tradycyjnie użytkowane części warzyw i owoców. To może być ciekawe. W normalnych czasach - ciekawy eksperyment kulinarny.  W razie jakiegoś kryzysu -  może okazać się bardzo cenną wiedzą.

Warzywa - ładnie i kolorowo. Samo zdrowie. Zdjęcie dzięki uprzejmości sklepu Cztery pory roku w centrum Słupska.  Mieszkańców Słupska szczerze polecam ten sklepik.  Świetny wybór, świeżo, ładnie, przemiła obsuga

Poniżej przedstawiam uporządkowaną listę obejmująca różne warzywa i owoce z krótkim opisem, co można z nich zjeść. Podział warzyw użytkowy częściowo pokrywający się z systematyką botaniczną. 

Warzywa kapustne i rzepowate. Należą do rodziny kapustnych Brassicaceae. Warzywa te można jeść w całości. Można pokusić się o ich kiszenie. 

Brokuł - tradycyjnie zjadamy kwiatostan. Roślina jadalna w całości. Może za wyjątkiem korzenia, bo kto to pogryzie. Można na surowo i gotować. 

Brukiew - tradycyjnie zjadamy korzeń. Liście razem z ogonkami można także zjeść na surowo i po ugotowaniu.
Kalarepa - zjadamy jedynie przekształcony pęd. Liście razem z ogonkami także są jadalne na surowo i po ugotowaniu. 

Jarmuż - tradycyjnie zjadamy głównie liście. Łodyga po obraniu także jadalna. Stanowić może dodatek do sałatki lub do zupy. 

Kalafior - tradycyjnie zjadamy kwiatostan. Liście także nadają się do jedzenia na surowo i po ugotowaniu. Młode liście są dość smaczne. Starsze lekko gorzkie, ale nadal zdatne do jedzenia. 

Kapusta brukselka - tradycyjnie zjadamy małe główki liściowe. Można zjeść także liście i łodygę po obraniu. 

Kapusta biała, włoska, czerwona, pekińska... Zjadamy prawie cała roślinę.

Kwitnący rzepak

Młody rzepak - doskonały na surowo 

Z innych roślin z rodziny kapustnych, których nie traktujemy jako warzywa warto wspomnieć o rzepaku oraz gorczycy. Liście tych roślin są zdatne to jedzenia na surowo i po ugotowaniu. Te rośliny są częstym elementem flory na różnych przydrożach, trawnikach, miedzach. 

Warzywa cebulowe także można zjeść praktycznie w całości. 

Cebula - tradycyjnie zjadamy jedynie liście. Gdy mamy do czynienia ze świeżą cebulą, można pokusić się o zjedzenie nawet korzenia. 

Czosnek - tradycyjnie zjadamy przede wszystkim jego "główki". Warto zainteresować się całą rośliną, zwłaszcza gdy mamy do czynienia ze świeżym czosnkiem. Szczypior z czosnku jest bardzo smaczny. Pędy kwiatowe można też konserwować w słoikach i taki przetwór będzie doskonałym dodatkiem do codziennej diety. Czosnek jest tak wartościowym warzywem, że warto spożytkować jak najwięcej z tej rośliny.

Porę praktycznie zjadamy jako całą. Awaryjnie korzeń też zdatny do jedzenia. Oczywiście, gdy jest w miarę świeży.

Cebula zwyczajna - jadamy głównie wykształceną cebulę i szczypior. Awaryjnie można zjeść korzeń ze świeżej rośliny. Zewnętrzne liście z cebuli już suchej można użyć do przygotowania barwnika. Jest to tradycyjna metoda na barwienie jajek na Wielkanoc.

Z warzyw liściowych takich jak np sałata, cykoria, zjadamy praktycznie cała roślinę, więc tutaj nie ma co kombinować. 

Warzywa korzeniowe tradycyjnie używamy korzeń. O ile z warzyw takich jak pietruszką, buraki ćwikłowe i seler zjadamy zarówno liść jak i korzeń, to z pozostałych zjadamy tylko korzeń. 

Marchew - tradycyjnie zjadamy tylko korzeń. Warto jednak pokusić się o skosztowanie liści marchwi po ugotowaniu. Są dość aromatyczne i mogą stanowić ciekawy akcent smakowy w zupie.

Pasternak - zjadamy tylko korzeń. Liście także jadane, podobnie jak w przypadku pietruszki.

Warzywa z rodziny psiankowatych Solanaceae. Tutaj zalecam zjadanie dokładnie tych części, które zjada się tradycyjnie. Liście ziemniaków są toksyczne. Ziemniak potrafi czasem wykształcić owoce. Nie mam jednak jednoznacznej informacji na temat ewentualnej jadalnosci owoców ziemniaka. W przypadku warzyw z tej rośliny mogę jedynie zalecić do spożycia w mniejszych ilościach młode i zdrowe liście pomidorów. Wykazują działanie prozdrowotne.

Warzywa dyniowate - tradycyjnie zjadamy ich owoce botaniczne. W przypadku ogórków, dyni, cukini, kabaczków, melonów, patisonów można użyć w kuchni młodych i zdrowych liści. Najeży je lekko ugotować, ponieważ są szorstkie. Ciekawą metodą ich użycia jest zrobienie z nich czegoś na kształt gołąbków. W przypadku dyń, cukiń, kabaczków można zjadać kwiaty. Nadziewane kwiaty dyni to bardzo ciekawa potrawa. 

Inne warzywa z różnych rodzin. Nie wyczerpuję tutaj listy wszystkich możliwych warzyw. Piszę jedynie o tych osobiście znanych. 

Topinambur - roślina z rodziny astrowatych , zjadamy jej bulwy. Liście jadalne po ugotowaniu. Na surowo zbyt szorstkie. 

Chrzan. Warto wykorzystać jego liście do zrobienia czegoś na kształt gołąbków. Natomiast w sezonie grillowym polecam owinięcie nimi grillowanej potrawy. Bardzo wzbogaca to jej smak. 

Kukurydza - tradycyjnie jemy albo ziarno albo całe kolby w formie warzywa. Kukurydza to zboże, należy do traw. A trawa w całości jest jadalna. Młode liście kukurydzy można więc zjeść po ugotowaniu. Można ich użyć do zrobienia czegoś w formie gołąbków. Ciekawostka na temat kukurydzy - nie jest obecnie znany jej dziki odpowiednik.

Przejdźmy teraz do owoców. Tradycyjnie jemy - jak sama nazwa wskazuje - owoc. Warto wiedzieć, że w przypadku wielu gatunków drzew i krzewów owocowych można użytkować młode pędy, liście i kwiaty. Jabłoń, grusza, agrest, porzeczka...

Pąki kwiatowe jabłoni

Te przykładowe gatunki dają liście na herbatki. Z młodych pędów i kwiatów też można robić herbatki.

Kwitną jabłoń ozdobna 

Skoro już jestem przy jabłoniach, warto wspomnieć o jabłoniach ozdobnych. Warto wiedzieć, że z ich liści, kwiatów i młodych pędów można robić herbatki. To w końcu też jabłoń. Można też przerabiać owoce na konfitury, jak się komuś będzie chciało (lub będzie musiał) w to bawić.

Ogonki owoców wiśni i czereśni można ususzyć i jest to dobry materiał na herbatkę leczniczą. Oczywiście liście, kwiaty i młode pędy są zdatne na herbatki.

Liście winorośli także są jadalne, podobnie jak młode tegoroczne pędy. Może więc wyrzucanie pędów tej rośliny podczas zabiegów przycinania to trochę marnotrawienie surowca. Liście tej rośliny można też kisić.